IV ODSŁONA
ALEJANDO JODOROWSKY
ŚWIĘTA GÓRA / KRET / FANDO I LIS
KONSTELACJA JODOROWSKY
godz. 18.00
18 – 19 grudnia 2008
(czwartek – piątek )
Miejsce:
AULA 1.34 (039)
Wydział Filologiczny i Historyczny
Uniwersytetu Gdańskiego,
Ul. Wita Stwosza 55
KARNETY:
2 FILMY 10 zł // 4 FILMY 15 zł // całość 40 zł
(sprzedaż karnetów pół godziny przed seansem)
Prelekcję o twórczości Alejandro Jodorowskiego poprowadzi dr Jakub Sebastian Konefał.
ALEJANDRO JODOROWSKY
Filmowiec, poeta, dramaturg, pisarz, aktor, mim, filozof, terapeuta, tarotysta, okultysta, twórca komiksów – to tylko niektóre z profesji Alejandro Jodorowsky’ego. Wszystkie z nich znajdują odzwierciedlenie w jego twórczości filmowej, stanowiącej jedynie niewielką część jego dorobku artystycznego i jak twierdzą niektórzy, także naukowego.
Dla potrzeb swojej praktyki terapeutycznej stworzył psychomagię i psychoszamanizm, za pomocą których leczy urazy psychiczne osób zwracających się do niego o pomoc. Jodorowsky jest także, razem z francuskim rysownikiem Moebiusem, autorem legendarnego cyklu komiksów „Incal”.
Świat wykreowany przez Jodorowskiego to niezwykle intensywna mieszanka silnych emocji i doznań, który z jednej strony urzeka swą wizualną kompozycją i pięknem, a jednocześnie bulwersuje. Artysta nie waha się bowiem epatować krwią, przemocą, gwałtem, ułomnością, kalectwem, bezkompromisowo wykorzystywać symbole różnych religii, a wszystko to w imię wolności sztuki, w której nie uznaje żadnych granic. Dla jednych „bóg” dla innych pomyleniec…
18 grudnia (czwartek) godz. 18.00
ŚWIĘTA GÓRA
Rok produkcji: 1973
Tytuł oryginalny: La Montaña sagrada
Czas trwania filmu: 114 min.
Produkcja: Meksyk/USA
Reżyseria: Alejandro Jodorovsky
Scenariusz: Alejandro Jodorovsky
Montaż: Federico Landeros
Zdjęcia: Rafael Corkidi
Obsada:
Alejandro Jodorovsky: Alchemik
Horácio Salinas: Złodziej
Zamira Saunders: Kobieta z pisma
Jednakże Jodorowski chciał od Świętej Góry czegoś więcej, niż tylko transformacje pokazane na ekranie. Reżyser miał nadzieję, że film zmieni albo oświeci jego widzów. „Kiedy tworzysz psychodeliczny film, nie chodzi o to, by stworzyć obraz, który pokaże wizje osoby, która wzięła pigułkę; chodzi o to, by wyprodukować pigułkę”.
KONSTELACJA JODOROVSKY
Rok produkcji: 1994
Tytuł oryginalny: La Constellation Jodorovsky
Czas trwania filmu: 91 min.
Produkcja: Szwajcaria
Reżyseria: Louis Mouchet
Scenariusz: Louis Mouchet
Montaż: Pascal Salamin
Zdjęcia: Gilles Clabaut
19 grudnia (piątek) godz. 18.00
KRET
Rok produkcji: 1970
Tytuł oryginalny: El Topo
Czas trwania filmu: 125 min.
Produkcja: Meksyk
Reżyseria: Alejandro Jodorovsky
Scenariusz: Alejandro Jodorovsky
Montaż: Federico Landeros
Zdjęcia: Rafael Corkidi
Obsada:
Alejandro Jodorovsky: El Topo
Brontis Jodorovsky: syn El Topo
José Legarreta
Ale Kret stanowił również most do nowej epoki kultury filmowej. Lata 70 to okres wyzwolonej i radykalnej fali nowego kina Hollywood. Jej kluczowi przedstawiciele, jak Dennis Hopper, Peter Fonda, Jack Nicholson, Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, Peter Bogdanovich czy Robert Altman, zaczęli wprowadzać do amerykańskiego kina europejską wrażliwość. (…)
Przy Krecie Jodorowski objawił się jako twórca filmowy i mentor: „Uważam, że sztuka tworzenia filmów to coś, czego uczysz się w praktyce… nie zaś studiując teorię”, tłumaczył reżyser w 1970 roku. „I kiedy tworzysz, w twoim umyśle zachodzą zmiany. Na przykład – ja czuję w swoim zmiany. Wiem, że w kolejnym filmie moja wizja będzie bardziej ogólna. I że będę w stanie wyrazić siebie z większą swobodą, ponieważ mam już doświadczenie. Bez doświadczenia nie można robić filmów”.
Kiedy w 1971 roku „Kret” po raz pierwszy wszedł na ekrany wywołał wokół siebie klimat kultowości i kontrowersji. Głównym bohaterem tego westernu jest bezimienny włóczęga i rewolwerowiec. Mężczyzna przybywa z pustyni by walczyć ze złem i udowodnić, że jest godny miłości kobiety, którą ratuje z rąk okrutnych i perwersyjnych bandytów. Zwalcza dziwne przeciwności losu, pomyślnie przechodzi wszystkie próby, lecz na końcu zostaje z niczym, wszystko o co walczył – ulotniło się. Bohater odradza się jako święty głupiec i zaczyna pomagać rodzinie kalek i karłów w ucieczce z ich skalistego więzienia, i w przedostaniu się do zewnętrznego świata.
FANDO I LIS
Rok produkcji: 1968
Tytuł oryginalny: Fando y Lis
Czas trwania filmu: 93 min.
Produkcja: Meksyk
Reżyseria: Alejandro Jodorovsky
Scenariusz: Alejandro Jodorovsky
na podstawie sztuki Fernando Arrabala
Montaż: Fernando Suarez
Zdjęcia: Rafael Corkidi, Antonio Reynoso
Obsada:
Sergio Kleiner: Fando
Diana Mariscal: Lis
María Teresa Rivas: Matka Fando
Tamara Garina: Pope
W 1964 Jodorowski wyreżyserował, wyprodukował oraz wystąpił w dramacie Fando i Lis, który utrzymał się na deskach teatru przez rok. Autorem sztuki był hiszpański dramatopisarz Fernando Arrabal, enfant terrible wśród przedstawicieli teatru absurdu. Dramat bardzo poruszył Jodorowskiego: „Zachwyciła mnie jego dziecięca czystość w tym sadomasochistycznym świecie”.
W 1966 roku, za przyzwoleniem Arrabala,Jodorowsky rozpoczął dwuletni okres zdjęć do Fando i Lis, w oparciu o jednostronicowy scenariusz zawierający to, co Jodorowski zapamiętał z oryginalnego dramatu.
Jodorowski przekonywał, że w Fando i Lis „wszystko było prawdziwe: przemoc fizyczna, każda kropla krwi… Chciałem wykorzystać osoby, które poddadzą się takiemu doświadczeniu… łącznie ze mną”. Twierdził, że jedynie scena kanibalizmu Lis była udawana. Główny aktor, Sergio Klainer (Fando) publicznie oskarżył Jodorowskiego o zachęcanie do wampiryzmu podczas niesławnej sceny picia krwi. Reżyser nie spieszył się specjalnie z zaprzeczaniem oskarżeniu, w tamtym okresie przechwalając się: „pojawia się człowiek, który… wytacza krew z ramienia Lis, a potem naprawdę tę krew pije”. Jodorowski nie ukrywał swojej niechęci do Klainera i rzuconym oskarżeniem był co najwyżej rozbawiony. Jednakże reakcję po premierze filmu musiał już potraktować poważniej.
Podczas Festiwalu Filmowym w Acapulco, odbyła się premiera Fando i Lis,po ktorej to ludzie zaczęli tłumnie wybiegać z sali, a wokół kina wybuchły zamieszki.
Opowieści o gorszących scenach na premierze Fando i Lis zdominowały pierwsze strony gazet, w wyniku czego festiwal został zawieszony. W następnym tygodniu film wszedł na ekrany kin w mieście Meksyk, ale z powodu równie burzliwych reakcji zaraz został z nich zdjęty.
(…) „Kiedy zrobiłem Fando i Lis przemysł filmowy w Meksyku był dla mnie zamknięty. Ale skandal, który ten film wywołał, otworzył wiele drzwi… Zatem kiedy nas przyjęto do branży, zdecydowaliśmy się na zrobienie filmu, który byłby jeszcze mocniejszy”.