TRANS – VIZUALIA
Miejsce: Klub Kolonii Artystów „Młode Miasto” na terenie Stoczni Gdańskiej, ul. Doki 1
Inspiracją dla cyklu (comiesięczne odsłony) stał się przegląd Surrealizmu Filmowego, organizowany przez DKF w maju br., podczas którego pokazaliśmy m.in. animacje Jana Svankmajera, filmy Mana Raya, Jeana Cocteau ,Luisa Bunuela. Obecnie zależy nam na regularnych prezentacjach mało znanej i trudno dostępnej twórczości awangardowej i eksperymentalnej, znanej jedynie wąskiemu gronu specjalistów i pasjonatów. Oprócz filmów Mayi Deren oraz krótkich metraży Davida Lyncha pokażemy w przyszłości wybranych twórców awangardy amerykańskiej m.in. K.Angera, S.Brakhage-a oraz J.Mekasa , a także kontrowersyjne obrazy A.Jodorowskiego, mające status filmów kultowych. Wybrane odsłony poprzedzać będziemy krótkimi prelekcjami, wprowadzającymi w zagadnienie awangardy filmowej. Projekcje będą wzbogacane o odpowiednią oprawę plastyczną oraz klimatyczne after party z muzyką dj-ów, organizowane przez Kolonię.
Odsłona inaugurująca cykl: 22 LISTOPADA
Godz. 20.00 Galeria MM WERNISAŻ AGNIESZKI KOWALSKIEJ – wstęp wolny Godz.20:40 prezentacja filmów Mayi Deren oraz krótkometrażówek Davida Lyncha, po filmach Kolonia zaprasza na after party z muzyką – zagrają dj kires, Snake, de la residents – wstęp na całość 10 pln
FILMY MAYI DEREN:
Meshes of the Afternoon (1943)
At Land (1944)
A Study In Choreography For Camera (1945)
Ritual in Transfigurated Time (1946)
Meditation on Violence (1948)
The Very Eye of Night (1958)
MAYA DEREN (właściwie Eleonora Derenkowska, urodzona w Kijowie)
„Ukraińska cyganka w aureoli dziko kręcących się włosów”, jak nazywała ją w pamiętnikach Anais Nin. Wielka postać amerykańskiej awangardy filmowej i nie tylko, także badaczka wudu, patronka feminizmu amerykańskiego. Deren pozostaje reżyserką mało znaną w Polsce, jej nazwisko rzadko pojawia się w specjalistycznych opracowaniach, dla szerszego grona odbiorców jest postacią nieznaną.
Początkowa fascynacja artystki fotografią i ruchem, wsparta studiami z zakresu dziennikarstwa, politologii oraz literatury angielskiej skierowała ją w stronę filmu. Debiut „Sidła popołudnia”, powstały przy współpracy jej ówczesnego męża – Aleksandra Hammida stał się kluczową pozycją amerykańskiej powojennej awangardy filmowej i najbardziej znanym filmem artystki, mocno zakorzenionym w surrealistycznym postrzeganiu rzeczywistości. W filmie tym Deren po raz pierwszy zainicjowała to, co nazywała wertykalnym podejściem do kina , które rozwija w czasie niczym poezja, krótki moment, odczucie, stan umysłu. Eksperymenty formalne na gruncie twórczości filmowej uzupełniała tworzeniem refleksji teoretycznej, komentującej proces powstawanie filmów. Kolejna fascynacja artystki – wudu – skłoniła ją do nakręcenia setek metrów filmu, ukazującego m.in. haitańskie rytuały, zresztą sama odważyła się w nich uczestniczyć, często wpadając w stany transu. Deren stanowiła jedną z najważniejszych postaci nowojorskiej bohemy lat 50., kobietę wymykająca się wszelkim klasyfikacjom, legendę wśród późniejszych twórców awangardy filmowej, którzy traktowali jej dokonania jako niekończące się źródło inspiracji. (na podstawie www.3cinema.art.pl)
KRÓTKOMETRAŻÓWKI DAVIDA LYNCHA
SIX MAN GETTING SICK (1967) -” Sześciu mężczyzn, którym robi się niedobrze”
Jednominutowy film-rzeźba. Na ekranie pojawia się zarys sześciu abstrakcyjnych sylwetek. Widoczne stają się ich organy wewnętrzne, zaś żołądki wypełniają się substancją w jasnym kolorze, która przesuwa się w kierunku głów powodując wymioty. Film projektowany jest na specjalnie rzeźbiony ekran, w ten sposób eksperyment Lyncha mieści się na pograniczu sztuk, będąc bezpośrednim rezultatem malarskiej pasji reżysera.
THE ALPHABET (1968) – „Alfabet”
Kolejny w pełni autorski film Lyncha (scenariusz, reżysera, animacja, barwne zdjęcia i montaż).
Dziewczyna leży w nieskazitelnie białej pościeli w otoczonym ciemnością łóżku, słuchając dźwięków wydawanych przez dzieci, które recytują abecadło. Pojedyncze litery rozkwitają w blasku słońca. Powstaje nowa forma życia , ale roślina rozpryskuje po niej litery i zapada się ona w krwawą masę, rozrzucając czerwone plamy na dziewczynę i jej łóżko…
Film uznawany za pierwszą właściwą próbę wykorzystania przez Lyncha mediów audiowizualnych. Prezentuje różnorodność zabiegów, zdradzając zaznaczające się od samego początku twórczości zamiłowanie reżysera do eksperymentowania jako indywidualnej formy ekspresji.
THE GRANDMOTHER (1970) – „Babcia”
Z nasion zasadzonych przez bezimiennego chłopca, brutalnie traktowanego przez zezwierzęconych rodziców, wyrasta upragniona przez niego babcia… Średniometrażowy, 34-minutowy w pełni autorski eksperyment wizualny Lyncha, podobnie jak „Alfabet” wykorzystuje synkretyzm stylistyczny (połączenie akcji z animacją, zastosowanie techniki mieszanej). Tworzenie nowych jakości wizualnych wzbogaca i tak skomplikowaną fabułę. Surrealne preludium „Głowy do wycierania”.
THE AMPUTEE (1974) – „Kaleka”
Podczas pracy nad „Głową do wycierania” powstaje 5-minutowa impresja poświęcona kobiecie bez nóg. Gra ją, znana jako Kobieta z Pieńkiem z serialu „Twin Peaks”, Catherine Coulson. David Lynch wciela się w postać lekarza, który owija kikuty nóg kobiety, podczas gdy ona,
nie zwracając na niego uwagi, odczytuje i układa w myślach list.
THE COWBOY AND THE FRENCHMAN (1988) – „Kowboj i Francuz”
Występują: Harry Dean Stanton (Slim), Frederick Golchan (Pierre), Jack Nance, Michael Horse, Rich Guillory,Tracey Walters i inni.
Lynch nakręcił jeden z pięciu segmentów filmu „French as Seen by, The”. Pozostałe segmenty stworzyli Luigi Comencini, Godard, Werner Herzog oraz Andrzej Wajda. 22-minutowa impresja filmowa zawiera wiele rzadko u niego spotykanych elementów komicznych, ma wręcz charakter gagowy. Złapany na lasso na Dzikim Zachodzie Francuz – Pierre podejrzewany jest przez miejscowych kowbojów o szpiegostwo. Niestety ani jedna ani druga strona konfliktu nie jest w stanie się ze sobą porozumieć. Lynch podobnie jak pozostali współtwórcy filmu przewrotnie komentuje specyfikę francuskiego sposobu myślenia, nie zapominając o specyfice własnej nacji.
LUMIERE AND COMPANY (1995)
Film prezentowany był na 16 festiwalu w Berlinie jako hołd złożony prekursorskiej działalności
braci Lumiere oraz jako dzieło celebrujące obchody 100-lecia kina. Czterdziestu najwybitniejszych żyjących reżyserów zrealizowało 52 sekundowe filmiki, które złożyły się na frapującą całość, niejednorodną stylistycznie, zdradzającą różnorodność języków filmowych. Lynch zapytany oto dlaczego zrealizował ową dziwaczną miniaturę epicką, wyraźnie odcinającą się na tle pozostałych impresji, odpowiedział: „Poniważ filmy umożliwiają nam śnienie”.
Wszystkie filmy Lyncha prezentowane podczas przeglądu zostaną wyświetlone w wersji angielskiej, bez tłumaczenia, co jednak nie oznacza rażącego dyskomfortu w odbiorze, dialogi są nieskomplikowane.
Koordynacja odsłony: Magdalena Dula , 0607 394 164, transvizualia@o2.pl oraz Sylwester Gałuszka nikt222@wp.pl
INFO: www.dkf.pl , www.kolonia-artystow.prv.pl