Dni Kultury Holenderskiej

17 czerwca 2003 (wtorek)
godz. 15.00

Konferencja Prasowa;
przedstawienie programu obchodów Dni Kultury Holenderskiej
Miejsce: Generalny Konsulat Królestwa Niderlandów,
Gdańsk, ul. Długi Targ 33/34

20 czerwca 2003 (piątek)

godz. 15.00

Panel dyskusyjny: „Warunki stymulacji polsko – holenderskiej współpracy handlowej”
Miejsce: Dom Holenderski (Sala Konferencyjna), Gdańsk, ul. Długi Targ 33/34

Panel dyskusyjny ukierunkowany będzie na pytania polskich przedsiębiorców, studentów i absolwentów szkół wyższych.

Goście specjalni: Jerome-Louis Martens (Sekretarz ds. handlowych Ambasady Królestwa Niderlandów), Ryszard Moskal (Kierownik projektów „Polsko-Holenderskiej Izby Handlowej”).

20 czerwca (piątek)
godz. 18.00

Wystawa fotografii
Miejsce: Księgarnia Klubu „Świat Książki”, Gdynia, ul. Świętojańska 13A

* Wystawa fotografii Grażyny Gramza „Holandia oczami Polki”
* Wystawa fotografii Maii Wiśniewskiej „Nie taki diabeł straszny”
* Pokaz slajdów „All about…”
* Spotkanie z zaproszonymi gośćmi
21-22 czerwca 2003

Pokaz filmów holenderskich z lat 1928-1997

Miejsce: Klub „Żak”, Gdańsk, ul. Grunwaldzka 195/197

Wstęp wolny!

20 czerwca 2003 (piątek)

godz.12.30

* Studium ruchu (Etudes de muvement) reż. Joris Ivens, 1928, 4 min.
* Most (De brug) reż. Joris Ivens,1928, 10 min.
* Pale (Heinen) reż. Joris Ivens, 1929, 10 min.
* Deszcz (Regen) reż. Joris Ivens, 1929, 13 min.
* Fale na rafach (Branding) reż. Joris Ivens, 1929, 30 min.
* Zuiderzee (Zuiderzee) reż. Joris Ivens, 1930, 44 min.

godz.14.30

* Pan (Mijnheer) reż. H. Van der Horst, 1961, 24 min.
* Srebrne kolczyki (Op hoop van zegen) reż. Alex Benno, 1934, 88 min.

21 czerwca 2003 (sobota)

godz. 13.00

* Rembrandt (Rembrandt, schilder van de mens) reż. Bert Haanstra, 1956, 20 min.
* Manneken – Pis (De zaag M.P.) reż. Bert Haanstra, 1960, 92 min.

godz. 15.00

* Dwanaście milionów Holendrów (Alleman) reż. Bert Haanstra, 1963, 82 min.

22 czerwca 2003 (niedziela)

godz. 11.00

* Mała, jasnowłosa śmierć (De kleine blonde dood) reż. Jean van de Velde, 1993, 95 min.

godz. 12.45

* Powrót do domu (Oeroeg) reż. Hans Hylkema, 1993, 100 min.

godz. 14.30

* Charakter (Karakter) reż. Mike van Diem, 1997, 124 min.

21 czerwca (sobota)
godz.20.00

Koncert „Muzyka Końca Świata III”
Miejsce: Kościół św. Jana, Gdańsk, ul. Świętojańska 50

Wstęp: 25 i 35 PLN

* FORGOTTEN FISH MEMORY ORCHESTRA (Holandia)
Performance: An Anthology of Metals
* TO ROCOCO ROT (Niemcy)
* WIELORYB (Polska)
* Oprawa wizualna: VJ WALL-RUS

22 czerwca (niedziela)
godz. 16.00

Wystawa obrazów „Holandia i jej mieszkańcy na obrazach z XVII i XVIII wieku”
Miejsce: Dom Holenderski w Gdańsku (Galeria Amsterdam),
ul. Długi Targ 33/34

Wstęp wolny!

Zobaczymy m.in. obrazy:

* 1. Jacob Philips Spruyt „Matka i dziecko z niańką” (olej, blacha miedziana), Flandria, 1787
* 2. Frans van Mieris Młodszy „Dzieci puszczające bańki mydlane”, Holandia, I poł. XVIII w.
* 3. Izaac Moucheron „Krajobraz” (olej, płótno), Holandia, pocz. XVIII w.
* 4. Henri van Gorp „Krajobraz holenderski” (olej, deska), Holandia, koniec XVIII w.
* 5. Malarz holenderski „Mężczyzna z kielichem” (olej, płótno na desce), Holandia, XVII w.
* 6. Malarz holenderski „Krowa i koza” (olej, deska), Holandia, XVII/ XVIII w.

W programie również występ dzieci ze szkoły podstawowej w Lublewie
(w repertuarze oryginalne piosenki holenderskie wykonywane w regionalnych strojach ludowych).

INFORMACJE DODATKOWE:

I. WYSTAWY ZDJĘĆ

GRAŻYNA GRAMZA

Urodziła się 35 lata temu w Bydgoszczy (21.12.1968 r.). Jako dziecko interesowała się żeglarstwem, harcerstwem i książkami, szczególnie historycznymi. Marzeniem, które
po części się spełniło, były podróże. W szkole średniej nie tak łatwo można było wyjechać
za granicę, jednak zakwalifikowała się na „Tall Schip Rice” (po polsku „Operacja Żagiel”). Rejs trwał trzy tygodnie. Przedłużył się do dwóch miesięcy. Pływała na „Zawiszy Czarnym”, „Dunajcu” i holenderskim „Endrachcie”. Wtedy też po raz pierwszy była w Holandii.
„Z tego, co pamiętam, to pozostało mi wrażenie, że ulice są kolorowe i czyste. A przed oczami mam wiatrak. Port, do którego wpłynęliśmy to Delfzijl. Jednak wtedy nie myślałam, że kiedyś zamieszkam w Holandii.
Większe wrażenie zrobiło wtedy na mnie spotkanie z Thorem Heyerdhalem (żeglarzem, autorem książki „Kon Tiki”) w Norwegii. Po studiach przeniosłam się do Trójmiasta. Mieszkałam w Gdyni, a pracowałam w Gdańsku w agencji reklamowej i biurze prawniczym. Rok później znalazłam pracę w Szkole Podstawowej nr 17 w Gdyni. Praca z dziećmi, nauczanie historii czy praca w bibliotece szkolnej (w końcu skończyłam Podyplomowe Studium Bibliotekoznawcze w Toruniu) zawsze dawała mi dużo satysfakcji. Rok temu przeprowadziliśmy się do Eindhoven, ponieważ mój mąż dostał kontrakt w „Philipsie”. Fotografować zaczęłam w szkole. Nic tak nie cieszyło uczniów jak ich podobizna
po wycieczce. Zdjęcia robiłam do kronik klasowej i szkolnej. Potrzebne też były na wystawy czasowe. Teraz dokumentuję miejsca i nasze życie w Holandii. I tyle…”

MAJA WIŚNIEWSKA – BAKKER

Maja Wiśniewska – Bakker ma 23 lata. Od kiedy rozpoczęła się jej przygoda z fotografią minęło już kilka lat, lecz jej entuzjazm w tym kierunku wciąż rośnie. Na swoich zdjęciach stara się przede wszystkim niebanalnie przedstawiać otaczający nas świat, który trwa dookoła często niezauważony. Jej największą inspiracją są podróże, gdyż będąc kulturowo „obcym” najłatwiej jest uchwycić codzienność życia i oryginalność widzianego kraju. Tak powstał cykl „Nie taki diabeł straszny…”, którego fragment zaprezentowany zostanie na wystawie podczas Dni Kultury Holenderskiej.
Jak to określiła autorka zdjęć: „Holandia jest tyglem kultur, szokiem dla przeciętnego Polaka wychowanego w raczej jednorodnym rasowo otoczeniu. Niesamowite połączenie tylu narodowości w tak małym kraju eksploduje kolorami, mieszaniną języków, muzyki, tańca, najróżnorodniejszego jedzenia ze wszystkich zakątków świata, a wszystko to serwowane jest w atmosferze wyrozumiałości i akceptacji. Sami Holendrzy nie dziwią się raczej niczemu, lecz mnie zadziwiał niemal każdy krok. Place zabaw wyrastające z betonu, krowy pasące się pod blokami, KWIATY, ROWERY, frytki z tłustym majonezem, a ponad wszystko otwartość i spokój wokół mnie. Starsi bawią się na równi z młodszymi w dyskotekach, dzieci wszelkich kultur bawią się razem pod okiem swych opiekunek w typowe dla wszystkich dzieci świata gry, deszcz pada nieubłaganie, rowery śmigają dookoła, ale będąc pod takim wrażeniem prawie tego nie dostrzegamy…
Holandia jest kontrowersyjna. Są Polacy, którzy obawiają się tego małego kraju, gdzie niemal wszystko jest dozwolone. Ja osobiście ten kraj uwielbiam i moją fascynacją chcę się z wami dzielić.”

II. KINO HOLENDERSKIE

STUDIUM RUCHU (ÉTUDES DES MOUVEMENTS), 1928, 4 min, b/w, niemy, 35 mm
Reżyseria: Joris Ivens

MOST (DE BRUG)

1928, 11 min.,
niemy, b/w, 35mm

Reżyseria: Joris Ivens
Scenariusz: Joris Ivens
Zdjęcia: Joris Ivens
Montaż: Joris Ivens
Produkcja: Joris Ivens
Producent: CAPI Amsterdam

Obiektem studiów reżysera jest w tym filmie zwodzony Most. Normalnie, wydaje się byc bardzo statycznym obiektem, ale Joris Ivens zrobił na jego temat naprawdę dynamiczne dzieło. „Dla mnie, most składał się z labolatorium ruchów, odcieni, form, kontrastów i relacji między tymi wszystkimi fenomenami. Międzynarodowi krytycy i koledzy-filmowcy uznali film niemal natychmiast za arcydzieło; Joris Ivens stał się z dnia na dzień słynnym avant-gardowym twórcą filmowym z Niderlandii.

PALE (HEIEN)

1929,10 min.
niemy, b&w, 35mm

Reżyseria: Joris Ivens
Scenariusz: Joris Ivens
Zdjęcia: Joris Ivens
Montaż: Joris Ivens
Produkcja: Joris Ivens
Producent: CAPI Amsterdam
Zamówiony przez: Algemeene Nederlandsche Bouwarbeidersbond

Oryginalnie zamierzany jako część filmu „We Are Building”, ale dystrybuowany również jako niezależna produkcja. „Pale” są rytmicznym filmowym studium układania drewnianych pali w Amsterdami.


DESZCZ (REGEN)

1929, 12 min.
niemy, b&w, 35mm

Reżyseraia: Joris Ivens, Mannus Franken
Scenariusz: Joris Ivens, Mannus Franken
Zdjęcia: Joris Ivens
Montaż: Joris Ivens
Muzyka: 1932: Lou Lichtveld, 1941: Hanns Eisler
Produkcja: Joris Ivens, Mannus Franken
Producent: CAPI Amsterdam

Dzień z życia ulewnego deszczu. Joris Ivens filmuje Amsterdam jako miejską symfonię, jego zmieniający się wygląd podczas ulewy. Bardzo poetycki film, ze zmieniającym się nastrojem, będącym skutkiem zmiany słonecznych amsterdamskich ulic, pojawieniem się kropli deszczu w kanałach, aż po finałowy deszcz, uderzający w okna, parasolki, tramwaje i ulice, aż do momentu kiedy niebo znowu się przejaśnia i pojawia się słońce. Chociaż wydaje nam się, że minął tylko jeden dzień, Ivens potrzebował znacznie więcej czasu, aby nakręcić swój film (bo nawet w Amsterdamie deszcz nie pada codziennie). Obok „Mostu”, „Deszcz” jest kolejnym, uznanym na świecie dziełem, które uczyniło z niego awangardowego artystę filmowego. W 1932 roku Joris Ivens poprosił Lou Lichtvelda (który również skomponował muzykę dla „Radio Philips”) o wykonanie wersji dźwiękowej dla tego filmu, a w 1941 roku film zainspirował Hannsa Eislera do skomponowania jego „Czternastu dróg, aby opisać deszcz”.

FALE NA RAFACH (BRANDING)

1929, 33 min.,
niemy, b&w, 35mm

Reżyseria: Mannus Franken, Joris Ivens
Scenariusz: Jef Last
Zdjęcia: Joris Ivens
Montaż: Joris Ivens
Asystent reżysera: John Fernhout
Producent: CAPI Amsterdam

„Fale na rafach” są tragiczną historią miłosną, nakręconą w Katwijk, małej wiosce na wybrzeżu holenderskim. Kiedy rybak traci pracę musi zapożyczyc się w lombardzie, aby wieść normalne życie. Ale oprócz straty pieniędzy traci również swą narzeczoną, również na rzecz właściciela lombardu. Pozbawiony swej pracy i miłości decyduje się opuścić swą wioskę i wyrusza w morze.

ZUIDERZEE,

1930, 40 min,
b/w, niemy, 35 mm
Reżyseria: Joris Ivens

SREBRNE KOLCZYKI (OP HOOP VAN ZEGEN)

1934, 88 min.
Reżyseria: Alex Benno/Louis Saalborn

DWANAŚCIE MILIONÓW HOLENDRÓW (ALLEMAN),

1963,
82 min.
Reżyseria: Bert Haanstra
Scenariusz: Simon Carmiggelt, Bert Haanstra

Najlepszy holenderski dokument o czasach sprzed narodzenia się ruchu „Flower Power”. Haanstra portretuje Niderlandy, zanim nadszedł czas sex, drugs and rock&roll. Wszystko jest proste, łatwe i spokojne. Ale to dzięki temu film jest tak piekny. Haanstra sfilmował ludzi na plaży, w czasie karnawału, biorących ślub i wykonujących inne zwyczajne, rutynowe czynności. Rezultatem jest kawałek życia, który pokazuje kierunek i sposób życia zwyczajnych ludzi w Holandii.

MANNEKEN – PIS (De zaag M.P.)

1960, 92 min

Reżyseria: Bert Haanstra
Scenariusz: Bert Haanstra, Jef van der Heyden
Komedia/ Romans
REMBRANDT, MALARZ CZŁOWIEKA (Rembrandt, schilder van de mens)

1957, b&w, 20 min., 35 mm

Reżyseria: Bert Haanstra

Ludzka twarz jest centralnym motywem w pracach Rembrandta, co możemy wywnioskować z setek portretów, a w szczególności auto-portretów, które odbijają życie artysty od wieku przekornej młodości do kłopotliwej starości.

POWRÓT DO DOMU (Oeroeg)

1993, 100 min.
Reżyseria: Hans Hylkema
Obsada: Rik Launspach, Martin Schwab, Jeroen Krabbé
Język: napisy w języku angielskim

„Powrót do domu” opowiada o przyjaźni między dwoma chłopcami pochodzącymi z różnych środowisk społecznych i rasowych, okrutnie przerwanej przez bieg historii. Obaj rodzą się tego samego dnia w niderlandzkiej kolonii, Indonezji. Johan ten Berge jest synem niderlandzkiego plantatora, zaś Urug jest synem indonezyjskiego zwierzchnika robotników na plantacji. Chłopcy dorastają w głębokiej wzajemnej przyjaźni. Kiedy 24-letni już Johan ten Berghe wraca po II wojnie światowej do Indonezji jako żołnierz z misją przywrócenia niderlandzkiej władzy w kolonii opanowanej przez domagających się niepodległości nacjonalistów, okazuje się, że obaj przyjaciele znaleźli się po dwóch stronach barykady. Ojciec Johana nie żyje, a szczątki informacji, jakie udaje się uzyskać od niewielu świadków, sugerują, że zginął on z rąk członków bandy kierowanej przez Uruga. Oficjalna misja powoli ustępuje miejsca osobistym porachunkom z przyjacielem z dzieciństwa.
Scenariusz „Powrotu do domu” oparty jest na powieści „Urug” autorstwa Helli S. Haasse, niderlandzkiej pisarki urodzonej w 1918 roku w Indonezji, gdzie spędziła większą część swojej młodości w okresie, kiedy cały archipelag był jeszcze kolonią Królestwa Niderlandów. Hella S. Haasse jest jedną z najbardziej wpływowych i popularnych pisarek w Niderlandach. Kiedy kraj jej pochodzenia niszczyła tragiczna wojna kolonialna, zadebiutowała powieścią „Urug”. Powieść ta zapoczątkowała jej wielką, trwającą po dziś dzień, karierę literacką. Haasse wyemigrowała na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku do Francji, gdzie mieszka w małym miasteczku na północ od Paryża.
Powieść „Urug” jest dobrze znana w Niderlandach. Od dnia pierwszej publikacji w 1948 roku, w księgarniach sprzedano już 48 nakładów tej książki. Teraz stała się materiałem na ciekawy, poruszający film o zarówno typowo niderlandzkiej, jak i międzynarodowej tematyce: dekolonializacji najbardziej prestiżowej niderlandzkiej kolonii, Indonezji.


CHARAKTER (KARAKTER)

1997, 124 min.

Reżyseria: Mike van Diem
Obsada: Fedja van Huet, Jan Decleir, Betty Schuurman, Victor Löw
Nagrody: 1997 – Oscar za najlepszy film zagraniczny
Język: napisy w języku angielskim

Znana niderlandzka powieść „Charakter” autorstwa F. Bordewijka opowiada ciekawą historię młodego mężczyzny, przystojnego, bardzo ambitnego introwertyka Kattadreuffe, który mimo swojego niskiego pochodzenia stara się osiągnąć coś w życiu.
Kattadreuffe jest nieślubnym synem Joby Kattadreuffe, prostej, lecz dumnej kobiety i pozbawionego skrupułów komornika Dreverhavena. Dreverhaven nigdy nie był w stanie pogodzić się z faktem, że Joba odrzuciła jego oświadczyny. Przez niemalże sadystyczne sposoby wykonywania swej funkcji staje się postrachem wszystkich ludzi nie radzących sobie w dobie kryzysu.
Kattadreuffe narzuca sobie skromny styl życia. Za pieniądze z wątpliwej pożyczki przejmuje sklep z wyrobami tytoniowymi. Kiedy ten interes upada, dowiaduje się, że jego ojciec jest prezesem banku, który udzielił mu kredytu. Ze względu na bankructwo Katadreuffe zasięga porady w kancelarii prawniczej Stroomkoning. Firma ta robi na nim ogromne wrażenie i Katadreuffe zdaje sobie sprawę, że jego przeznaczeniem jest zostać prawnikiem. Poprzez swoje oczytanie udaje mu się zaimponować jednemu z udziałowców firmy, De Gankelaar, który zatrudnia go jako urzędnika. Tutaj poznaje swoją pierwszą i jedyną miłość, sekretarkę Lornę Te George. Mimo że żywi do niej głębokie uczucie, boi się je ujawnić, gdyż mogłoby to zagrozić jego karierze.
Mimo że Kattadreuffe ciężko pracuje i dużo się uczy, jego problemy związane z bankructwem wciąż dają o sobie znać. Stopniowo dochodzi do wniosku, że ojciec stara się pokrzyżować jego plany. Nie wie, co ma sądzić o zachowaniu ojca i powoli rodzi się w nim głęboka nienawiść do niego. Pod wpływem swych złożonych uczuć obaj mężczyźni starają się nawzajem zniszczyć, lecz wojna ta nie ma zwycięzcy, są jedynie przegrani.

Ferdinand Bordewijk i powieść „Charakter”.
Bordewijk urodził się 10 stycznia 1884 roku w Amsterdamie. Szkołę średnią ukończył w Hadze, a studia prawnicze w 1912 roku na Uniwersytecie w Lejdzie. W 1913 roku został zaprzysiężony jako adwokat, a krótko po tym zatrudniony w kancelarii adwokackiej w Rotterdamie. Firma ta odegrała ważną rolę w powieści. „Charakter”, książka napisana podczas wakacji w Anglii, została po raz pierwszy wydana w 1938 roku. W 1919 roku Bordewijk otworzył praktykę adwokacką w Schiedam, którą prowadził aż do śmierci 28 kwietnia 1965 roku.


MAŁA, JASNOWŁOSA ŚMIERĆ (De kleine blonde dood)

1993, 95 min.

Reżyseria: Jean van de Velde
Obsada: Antonie Kamerling, Loes Wouterson, Oliver Tuinier
Nagrody: 1993 – Niderlandzka Nagroda Filmowa za najlepszy film niderlandzkojęzyczny
Język: napisy w języku angielskim

Valentine Boecke jest młodym, obiecującym pisarzem i poetą, który pod rozwiązłym trybem życia stara się ukryć to, że czuje się w życiu nieszczęśliwy. Spotkanie z byłą nauczycielką, Mieke, wszystko w jego życiu zmienia. Mieke zachodzi w ciążę, lecz Valentine wszystkimi sposobami broni się przed ojcowską odpowiedzialnością. Rodzi się chłopiec, Micky, lecz Valentine nie uznaje syna i nadal prowadzi hedonistyczny styl życia. Kiedy jednak niestabilna psychicznie matka bije synka, Valentine zabiera go do swego domu. Chce, by Micky został z nim, lecz sprawę tę musi rozstrzygnąć sąd. Niespokojny tryb życia Valentina będzie w sądzie świadczył przeciwko niemu. W oczekiwaniu na wyrok sądu Valentine jedzie w charakterze tłumacza na zlecenie do Paryża. Powróciwszy, dowiaduje się, że jego syn został zabrany do szpitala. W szpitalu przeżywa konfrontację ze swoją miłością do syna i z poczuciem odpowiedzialności płynącym z ojcostwa.
„Śmierć jest blondynkiem” jest historią młodego człowieka odkrywającego świadomość zalet lecz także ryzyka związanego z przywiązaniem do istoty tak wrażliwej, jak człowiek.
Boudewijn Büch zmarł na zawał serca 23 listopada 2002 w swoim mieszkaniu w Amsterdamie, w wieku 53 lat. Był znany w Niderlandach jako znawca Goethego, globtroter, bibliofil i kolekcjoner w najszerszym tego słowa znaczeniu. Urodzony 14 grudnia 1948 roku Büch dorastał w Wassenaar. W dzieciństwie przeżył dwuletni pobyt w zakładzie psychiatrycznym w Brabancji, spowodowany rozpadem małżeństwa rodziców i zbyt mocnym przywiązaniem do ojca. Po pobycie w szpitalu spędził rok w sanatorium, gdzie był bliski śmierci. W szkole nie był lubiany przez innych uczniów, bo się jąkał i uważany był za dziwaka.
Na początku lat ’70 poznał starszą od siebie kobietę. Ze związku tego urodził się syn Micky. W 1976 roku w wieku prawie sześciu lat chłopiec zmarł na guza mózgu.
Najbardziej znana powieść Bücha „Mała, jasnowłosa śmierć” (De kleine blonde dood), której tematem jest przedwczesna śmierć małego chłopca ukazała się w roku 1985.

Organizator:

Akademickie Centrum Kultury
Uniwersytetu Gdańskiego
ul. Wita Stwosza 58/ 2
80-952 Gdańsk
tel./ fax. (58) 55 29 300
e-mail: ack@univ.gda.pl
www.ack.gda.pl


Współorganizator:

Świat Książki
Ul. Świętojańska 13a
81-368 Gdynia
tel. (58) 661 85 51
fax. (58) 620 95 26

Gdańskie Towarzystwo
Promocji Kultury Akademickiej
ul. Wita Stwosza 58/ 2
80-952 Gdańsk
tel./ fax. (58) 55 29 300


Instytucja zaprzyjaźniona:

Dom Holenderski w Gdańsku
ul. Długi Targ 33/34
tel. (58) 301 24 82


Współpraca:

Dyskusyjny Klub Filmowy
Uniwersytetu Gdańskiego
„Miłość Blondynki”
Gdańsk, ul. Wita Stwosza 58/2
tel. (58) 55 29 450

Dyskusyjny Klub Filmowy
„Żak” im. Zbyszka Cybulskiego
Gdańsk, ul. Grunwaldzka 195/ 197
tel. (58) 345 15 90

Nadbałtyckie Centrum Kultury
Gdańsk, Ul. Korzenna 33/35
tel. (58) 324 88 06
Mecenat:

Ambasada Królestwa Niderlandów
ul. Chocimska 6
00-791 Warszawa
tel. (22) 646 65 62

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1A
80-952 Gdańsk
tel. (58) 552 50 71
Koordynatorzy projektu:

Tomasz Dziemianczuk,
Aleksandra Wiśniewska,
Przemysław Miler,