GUANTANAMO. POZA PRAWEM

10 maja 2008 (sobota)
start: godz. 18:00
miejsce: Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego
ul. Wita Stwosza 53, Gdańsk
WSTĘP WOLNY!

Filmy:

„Outlawed: Extraordinary Rendition, Torture and Disappearances in the >>War on Terror<<„, WITNESS (2006), 27 minut

„Droga do Guantánamo”, reż. Michael Winterbottom, Mat Whitecross, Tipton Films Ltd. (2006), 95 minut

Amnesty International Trójmiasto oraz Dyskusyjny Klub Filmowy Uniwersytetu Gdańskiego „Miłość Blondynki” zapraszają na pokaz filmów na temat łamania praw człowieka podczas „wojny z terroryzmem”, tortur, tajnych więzień oraz sytuacji w Guantánamo.

„Po raz pierwszy w moim życiu nasz kraj porzucił podstawowe zasady praw człowieka… stwierdziliśmy, że możemy torturować więźniów i pozbawiać ich prawa do sformułowanych zarzutów”. (Były prezydent USA, Jimmy Carter, 10 października 2007 r.)

W styczniu 2002 roku władze USA umieściły pierwszych, zakapturzonych i skutych kajdankami „wrogich bojowników” w bazie Marynarki Wojennej USA w Zatoce Guantánamo na Kubie. Pomimo dużej presji międzynarodowej i krytycznych wypowiedzi ekspertów, w Guantánamo wciąż przetrzymuje się w prawnej 'czarnej dziurze’ setki osób z trzydziestu różnych krajów. Wielu z nich było poddanych torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu i poniżającemu traktowaniu. Trzech więźniów popełniło samobójstwo. Inni prowadzili długotrwałe strajki głodowe i byli utrzymywani przy życiu tylko przez przymusowe karmienie.

Obóz w Zatoce Guantánamo stał się symbolem bezprawia i nadużyć dokonywanych przez władze USA podczas „wojny z terroryzmem”. Żaden z przetrzymywanych w Guantánamo więźniów nie został uznany za winnego jakiegokolwiek przestępstwa. Setki z nich zwolniono z obozu bez postawienia im jakichkolwiek zarzutów. Nie zapewniono im żadnego zadośćuczynienia za lata bezprawnego przetrzymywania.

Podczas „wojny z terroryzmem” eufemistycznie nazwane techniki „stresu i przymusu” zaczęto stosować także w Guantánamo. Należą do nich: przymusowe stanie lub kucanie, pozbawienie snu, narażenie na hałas, długotrwała izolacja, zakrywanie twarzy kapturem, szczucie psami, zmuszanie do przebywania nago, przymusowe golenie, poniżanie na tle seksualnym przez przesłuchujące kobiety lub pozbawienie przedmiotów religijnych.

FILMY:

„Outlawed: Extraordinary Rendition, Torture and Disappearances in the >>War on Terror<<”

Film dokumentalny wyprodukowany przez WITNESS we współpracy z 14 organizacjami broniącymi praw człowieka na świecie, m.in. Amnesty International i Human Rights Watch, pokazuje świadectwa Khaleda El-Masri i Binyama Mohammeda, mężczyzn którzy przeżyli „nadzwyczajne przekazanie” (extraordinary rendition), byli przetrzymywani w tajnych więzieniach, torturowani przez agentów pracujących dla USA i innych rządów współpracujących z CIA.

Binyama Mohammed, obywatel Niemiec, został zatrzymany podczas urlopu w Tunezji. Przez cały okres przetrzymywania Binyamy jego rodzina nie wiedziała nic o jego losie.

Khaled El-Masri nie mógł sam przedstawić swojej wstrząsającej historii, gdyż w chwili nagrywania filmu nadal był przetrzymywany przez władze USA. O jego lasach dowiadujemy się pamiętnika, którego fragmenty odczytuje jego brat.

Na podstawie świadectw dowiadujemy się, jak w praktyce wygląda procedura „nadzwyczajnego przekazania”, stosowana przez władze amerykańskie w „wojnie z terroryzmem”. Na podstawie „informacji wywiadowczych” ludzie są porywani, przewożeni z miejsca na miejsce oraz przetrzymywani bez kontaktu ze światem zewnętrznym. Ponieważ nie mają dostępu do sądów ani trybunałów, przetrzymywani nie mogą obalić oskarżeń, które spowodowały ich uwięzienie. Agent FBI wysokiego stopnia ostrzegł swoich szefów w listopadzie 2002 r., że „nadzwyczajne przekazanie” jest nielegalne.

W filmie zobaczymy także komentarze Louise Arbour, komisarz Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka, Prezydenta USA George’a W. Busha, Michaela Scheuer – architekta programu przekazania oraz Condoleezzy Rice, sekretarza stanu USA.

 

„Droga do Guantánamo”

To opowieść o trzech obywatelach Wielkiej Brytanii, którzy w skutek niefortunnych wydarzeń zostają pojmani i posądzeni o działalność terrorystyczną w strukturach Al-Kaidy. Przetrzymywani w Guantánamo w nieludzkich warunkach przez ponad trzy lata są poddawani torturom i poniżani w imię walki ze światowym terroryzmem.

Film pokazuje sekwencję wydarzeń od wyjazdu bohaterów historii z Wielkiej Brytanii na ślub kolegi do Pakistanu, poprzez przekroczenie granicy z Afganistanem (akurat w momencie, gdy USA rozpoczyna bombardowanie tego kraju), pojmanie mężczyzn przez Sojusz Północny, aż do uwięzienia w obozie X-Ray, a potem w obozie Delta w Guantánamo. „Trójka z Tipton” (jak ich nazwano) powraca ostatecznie do domu bez postawienia im jakichkolwiek formalnych zarzutów. Zdjęcia realizowano m.in. w Iranie, Pakistanie i Afganistanie. Film został uhonorowany Srebrnym Niedźwiedziem na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 2006 r.

Organizatorzy:
Amnesty International Trójmiasto
Dyskusyjny Klub Filmowy Uniwersytetu Gdańskiego „Miłość Blondynki”,
Akademickie Centrum Kultury Uniwersytetu Gdańskiego

kontakt:
ai3miasto@gmail.com dkf@ug.gda.pl
koordynator: Sylwia Bortnik , Amnesty International Trójmiasto