An International Conference
„Tolerance and Education”
Gdańsk, 15-16 listopada 2007 roku
Miejsce obrad: Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego
ul. Wita Stwosza 53
„Konferencja poświęcona jest problemom tolerancji, kulturowej otwartości, praw mniejszości społecznych oraz ekumenizmu i dialogu międzyreligijnego. Niepokoi nas narastający radykalizm poglądów, postaw oraz społeczno-politycznych projektów. Chcemy dlatego przyjrzeć się mechanizmom, które zarówno obecnie prowadzą, jak i w przeszłości prowadziły do nietolerancji, ksenofobii czy antysemityzmu, by umieć je rozpoznawać i przeciwdziałać im w obecnej sytuacji społeczno-politycznej Europy. Gdańsk – miasto narodzin Solidarności – wydaje nam się doskonałym miejscem, w którym o tolerancji można i należy mówić. Organizatorom zależy w szczególności na ukazaniu ważności edukacji współczesnych pokoleń w duchu otwartości na inność. Jak uniknąć błędów znanych z historii? Jak kontrolować procesy, które mogą prowadzić do szkodliwego wykluczania jednych grup przez drugie? Jak promować otwartość i poszanowanie dla inności w szerokim jej wymiarze – filozoficznym, obyczajowym, religijnym, narodowym, etnicznym? Jak uczyć i wychowywać odpowiedzialnie, by inaczej żyjący obok człowiek nie był postrzegany jako zagrożenie, lecz jako szansa na rozwój własnej tożsamości? Oto kilka możliwych pytań, które pragniemy postawić”.
Organizatorzy:
Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego
Pracownia Pedagogiki Religii
Współpraca:
Akademickie centrum Kultury UG „ALTERNATOR”
Kulturalny Kolektyw UG
Media patroni:
Radio Gdańsk
Gazeta Wyborcza
trojmiasto.pl
Mecenas ACK UG:
Plus GSM
Program konferencji/Conference schedule
Gdańsk, Poland, November 15-16, 2007
Venue: University of Gdansk, The Main Library Building
ul. Wita Stwosza 53
Thursday, November 15 (conference language: English)
8.30 – 9.30 Registration
9.30 – 10.00 Opening Plenary Session – Parush Parushev (Bulgaria/Czech Republic) – „Interfaith Dialogue and Marginalized Social Groups in Europe”.
Plenary Session One (Chair: Mirosław Patalon)
10.00 – 10.20 Louwrens W. Hessel (The Netherlands) – „Religion as Cause and Critic of Intolerance”.
10.20 – 10.40 Norman Richardson (Northern Ireland) – „The Impossible Dream? Teaching for Religious Tolerance”.
10.40 – 11.00 Niall Coll (Northern Ireland) – „The Peace Process in Northern Ireland from a Christian Perspective”.
11.00 – 11.10 Monika Szostakowska (Gdansk) – „Integrated Schools in Northern Ireland”.
11.10 – 11.30 Discussion
11.30 – 11.45 Coffee break
Plenary Session Two (Chair: Tadeusz Zielinski)
11.45 – 12.00 Kate Craddy (England) – „Remembering the Other: Comparative Sites of Memory in Poland and Rwanda”.
12.00 – 12.15 Marika Kreft (Gdansk) – „Tolerance or Rather Indifference. A Dialog Based Partnership Between the Cultures – with Reference to Chikuni Mission in Zambia”.
12.15 – 12.30 Musa A. Abdu-Raheem (Nigeria) – „The Importance of Education to Curb Violence among Muslims: Nigerian Situation as a Case Study”.
12.30 – 12.45 Michael Bochenski (England) – „A State without Bonfires. Early Anabaptist Pleas for Religious and Political Tolerance”.
12.45 – 13.00 Jolanta Smolen (USA) – „Delta Express: One University-Led Program Endeavors to Address Social Injustices and Needs of the Forgotten New Orleans Population Affected by Hurricane Katrina in the Largest FEMA Trailer Park, Renaissance Village”.
13.00 – 13.20 Discussion
13.20 – 14.15 Lunch break
Plenary Session Three (Chair: Michael Bochenski)
14.15 – 14.30 Gideon Greif (Israel) – „The Lessons of Auschwitz to our Generation and our Era”.
14.30 – 14.45 Carson Phillips (Canada) – “Custodians of Memory: Educating Future Generations through Holocaust Education Week”.
14.45 – 15.00 Michael Brown, Mark Weber (Canada) – „Learning from the Past, Teaching for the Future. Equipping Future Educators from Canada, Germany, and Poland to Teach for and in Diversity”.
15.00 – 15.15 Lydia Lysiuk, Helen Birukevich (Belarus) – „Self-Consciousness as Psychological Factor of Tolerance”.
15.15 – 15.40 Discussion
15.40 – 16.00 Coffee break
16.00 – 19.00 Old Town sightseeing (for English speaking participants)
16.00 – 18.30 Sesje w grupach problemowych (język konferencyjny – polski)
I. Genderowe i queerowe uwarunkowania tolerancji.
Prowadzenie: Anna Koszałka
16.00 – 16.15 Jacek Kochanowski (Warszawa) – „Wiedza jako narzędzie oporu. Queerowanie/genderowanie systemu eksperckiego”.
16.15 – 16.30 Lucyna Kopciewicz (Gdańsk) – „Jednostka, wspólnota, tolerancja – feministyczne rewizje”.
16.30 – 16.45 Monika Zuber (Gdańsk) – „Usłyszeć głos przemilczanych. Nowe poszukiwania ludzkiej godności i tożsamości w teologii feministycznej”.
16.45 – 17.00 Iza Desperak (Łódź) – „Warsztaty edukacyjne wrażliwości genderowej jako recepta na wychowanie światłych obywateli i obywatelek”.
17.00 – 17.15 Bartłomiej Lis (Wrocław) – „Co jest złego w promocji homoseksualizmu? O walorach ‘edukacyjnych’ dyskursywizacji inności”.
17.15 – 17.30 Joanna Szczepankiewicz-Battek (Legnica), Katarzyna Formela (Gdańsk) – „Sytuacja osób homoseksualnych w kościołach mniejszościowych w Polsce”.
17.30 – 17.45 Alina Łysak (Wrocław) – „Warto leczyć. Analiza literatury edukacyjnej nt. ‘leczenia z homoseksualizmu’”.
17.45 – 18.00 Michał Lipiński (Bydgoszcz) – „Sytuacja prawna mniejszości seksualnych w Polsce”.
18.00 – 18.30 Dyskusja
II. Pedagogiczne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Szymon Dąbrowski
16.00 – 16.15 Monika Miczka-Pajestka (Bielsko-Biała) – „Problem tolerancji kulturowej w edukacji ponowoczesnej. Wybrane aspekty”.
16.15 – 16.30 Elżbieta Leks-Bujak (Gliwice) – „Tolerancja i nietolerancja w życiu społecznym. W poszukiwaniu źródeł”.
16.30 – 16.45 Edyta Wolter (Warszawa) – „Wartość tolerancji w procesie wychowania”.
16.45 – 17.00 Longina Strumska-Cylwik (Gdańsk) – „Różne oblicza otwartości. Szanse i zagrożenia. Pytanie o otwartość w kontekście relacji międzyludzkich”.
17.00 – 17.15 Maria Groenwald (Gdańsk) – „Tolerancja w szkole – dlaczego problematyczna?”
17.15 – 17.30 Telimena Ryta (Słupsk) – „Wychowanie w tolerancji jako jedno z zadań dla edukacji w dobie XXI wieku”.
17.30 – 17.45 Agnieszka Łagoda (Słupsk) – „Edukacyjna relacja podmiotowa i jej rola/udział w promowaniu tolerancji/otwartości na inność”.
17.45 – 18.00 Danuta Apanel (Słupsk) – „Integracja edukacyjna szansą na integrację społeczną”.
18.00 – 18.15 Dyskusja
Piątek 16 listopada (język konferencyjny: polski)
9.00 – 10.30 Czwarta sesja plenarna. Prowadzi: Tadeusz Zieliński
9.00 – 9.20 Maria Mendel (Gdańsk) – „Społeczeństwo i rytuał”.
9.20 – 9.40 Ewa Podrez (Warszawa) – „Tolerancja a życzliwość. Etyka i kultura współbycia ludzi ze sobą”.
9.40 – 10.00 Aleksandra Pawliszyn (Gdańsk) – „Hermeneutyka filozoficzna wobec tego, co inne”.
10.00 – 10.20 Wanda Kamińska (Warszawa) – „Neoliberalny system edukacyjny jako źródło nietolerancji”.
10.20 – 10.40 Dyskusja
10.40 – 11.00 Przerwa
11.00 – 13.00 Sesje w grupach problemowych
I. Filozoficzne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Wanda Kamińska
11.00 – 11.15 Mariusz Dembiński (Poznań) – „Tożsamość podmiotowej tolerancji w ujęciu ‘strukturacyjnym’”.
11.15 – 11.30 Elżbieta Struzik (Katowice) – „Tolerancja a ponowoczesny dyskurs ciała. Podmiot, tożsamość, cielesność”.
11.30 – 11.45 Tomasz Ożóg (Wrocław) – „Grecka paideia – sokratyczna demoralizacja młodzieży czy dialektyczna droga ku alethei”.
11.45 – 12.00 Łukasz Androsiuk (Wrocław) – „W perspektywie negatywnej teorii wychowania”.
12.00 – 12.15 Ryszard Sitek (Słupsk) – „Historia idei jako szkoła tolerancji. Casus Isaiaha Berlina i Warszawskiej Szkoły Historii Idei”.
12.15 – 12.30 Imelda Chłodna (Lublin) – „Tolerancja – otwartość – wychowanie z punktu widzenia filozofii realistycznej”.
12.30 – 13.00 Dyskusja
13.00 – 13.30 Przerwa
II. Kulturowe uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Joanna Dąbrowska-Patalon
11.00 – 11.15 Halina Postek (Warszawa) – „Kilka uwag o granicach tolerancji, kulturowej otwartości i prawach mniejszości”.
11.15 – 11.30 Dorota Domalewska (Warszawa) – „Postawa wobec kultury rodzimej w sytuacji kontaktu z kulturą obcą”.
11.30 – 11.45 Mariusz Brodnicki (Gdańsk) – „Wielokulturowość i wieloreligijność Gdańska”.
11.45 – 12.00 Aniela Różańska (Cieszyn) – „Nietolerancja i uprzedzenia religijne wśród młodzieży z pogranicza polsko-czeskiego – wyzwaniem edukacyjnym”.
12.00 – 12.15 Justyna Pilarska (Wrocław) – „Teoretyczna i praktyczna wartość edukacji międzykulturowej dla pluralistycznego środowiska Bośni i Hercegowiny”.
12.15 – 12.30 Mieczysław Sprengel (Poznań) – „Imigracja japońska w Australii w XX wieku jako przejaw tolerancji i polityki otwartości”.
12.30 – 13.00 Dyskusja
13.00 – 13.30 Przerwa
III. Społeczno-prawne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Aleksandra Pawliszyn
11.00 – 11.15 Samanta Kowalska (Kalisz) – „Tolerancja i edukacja w zróżnicowanym kulturowo świecie”.
11.15 – 11.30 Ewa Czerwińska (Kraków) – „Poczucie alienacji i jego sytuacyjne korelaty jako czynniki sprzyjające wykluczeniu młodzieży”.
11.30 – 11.45 Tadeusz Zieliński (Warszawa) – „Aspekty prawne działań państwa wobec przejawów nietolerancji religijnej w szkolnictwie publicznym Stanów Zjednoczonych”.
11.45 – 12.00 Jacek Przybojewski (Bydgoszcz) – „Zasada równości i zakaz dyskryminacji na tle katalogu konstytucyjnych zasad ustrojowych”.
12.00 – 12.15 Ewa Tamara Szuber Bednarz (Konin) – „Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela a tolerancja w świetle uregulowań konstytucyjnoprawnych”.
12.15 – 12.30 Michał Tadeusz Jan Katafiasz (Poznań) – „Antropologiczny aspekt ideologicznego zaplecza Ustroju Demokracji Pełnej”.
12.30 – 13.00 Dyskusja
13.00 – 13.30 Przerwa
13.30 – 16.00 Sesje w grupach problemowych
I. Edukacyjne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Joanna Szczepankiewicz-Battek
13.30 – 13.45 Katarzyna Szalast (Katowice) – „Nietolerancja a dyskryminacja w edukacji dzieci”.
13.45 – 14.00 Szymon Dąbrowski (Gdańsk) – „Autorytet w edukacji”.
14.00 – 14.15 Ewa Przygońska (Konin) – „Granice nauczycielskiej tolerancji – próba określenia uwarunkowań”.
14.15 – 14.30 Piotr Olejnik (Białystok) – „Kandydaci na nauczycieli o tolerancji”.
14.30 – 14.45 Violetta Kopińska (Toruń) – „Między akceptacją a wrogością – problem rozumienia tolerancji w ujęciu uczniów toruńskich szkół średnich”.
14.45 – 15.00 Katarzyna Walęcka-Matyja (Łódź) – „Tolerancja a rozwój dziecka z hemofilią”.
15.00 – 15.15 Karolina Tersa (Gdańsk) – „Rola Innego w rozwoju szkoły i nauczyciela”.
15.15 – 15.30 Marta Łockiewicz, Magdalena Nilidzińska, Przemysław Łockiewicz (Gdańsk/Sopot) – „Co zmienić, aby w pełni włączyć uczniów z różnymi trudnościami w życie szkoły. Analiza na podstawie jednej z gdańskich szkół podstawowych” (prezentacja plakatu).
15.30 – 16.00 Dyskusja
II. Etyczne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Ewa Podrez
13.30 – 13.45 Ewa Bobrowska (Kraków) – „Mowa nienawiści. Nietolerancja utrwalona w kulturze”.
13.45 – 14.00 Zbyszek Dymarski (Gdańsk) – „Między kapłanem a błaznem. O tolerancji w kontekście kultury”.
14.00 – 14.15 Marcin Starnawski (Wrocław) – „Poza tożsamość i różnicę. O społeczno-politycznych warunkach tolerancji i dialogu”.
14.15 – 14.30 Anna Koszałka (Gdańsk) – „Spory o uniwersalizm. Rzecz o imperializmie praw człowieka, ekspansji demokracji i erze nowych krucjat. Problemy z moralną legitymizacją współczesnych interwencji zbrojnych”.
14.30 – 14.45 Barbara Pasamonik (Warszawa) – „O potrzebie rehabilitacji tolerancji negatywnej”.
14.45 – 15.00 Aleksandra Kuzior (Gliwice) – „Tolerancja dla przyszłości. Uwagi na marginesie koncepcji sustainable development”.
15.00 – 15.15 Anna Kossobucka (Gdańsk) – „Kształcenie w zakresie bioetycznym a kształtowanie postawy tolerancji”.
15.15 – 16.00 Dyskusja
III. Religijne uwarunkowania tolerancji.
Prowadzi: Mariusz Brodnicki
13.30 – 13.45 Marcin Zwierżdżyński (Kraków) – „Wiedza w procesie edukacji religijnej i jej rola w kształtowaniu postawy tolerancji”.
13.45 – 14.00 Joanna Dąbrowska-Patalon (Gdańsk) – „Prywatna religijność polityczna”.
14.00 – 14.15 Tomasz Mames (Kraków) – „Pedagogia i sacrum. Ekumenia w przestrzeni edukacyjnej”.
14.15 – 14.30 Tomasz Bilicki (Łódź) – „Więcej niż tolerancja – E. Fromm i K. Wojtyła”.
14.30 – 14.45 Piotr Gołdyn (Łódź) – „Z dziejów profilaktyki i resocjalizacji w Polsce, czyli Kościół katolicki wobec prostytucji w latach 1918-1939”.
14.45 – 15.00 Paweł Bartosik (Gdańsk) – „Objawienie a nauka. Komplementarność czy wykluczenie?”.
15.00 – 15.15 Stefan Konstańczak (Słupsk) – „Tolerancja narodowościowa i religijna w koncepcjach pedagogicznych Karola Libelta”.
15.15 – 15.30 Piotr Zubowicz (Gdańsk), Dariusz Zuber (Gdańsk) – „Aspekty duchowości wybranych Kościołów charyzmatycznych na tle problematyki tolerancji”.
15.30 – 16.00 Dyskusja
16.00 – 16.15 Podsumowanie i zakończenie konferencji.