W numerze poświęconym próbie zdefiniowania zaangażowania w sztuce i filmie koncentrujemy się przede wszystkim na ewentualnych społecznych funkcjach sztuki, nowych formach dokumentalizmu i nowej definicji dokumentu. Chcemy raz jeszcze prześledzić dyskutowane żywo w ostatnich latach zagadnienia obiektywności i rejestracji versus subiektywności i kreacji w dokumencie; rezygnacji z dążenia do obiektywizmu, z indeksacyjnej funkcji (odzwierciedlania rzeczywistości), na rzecz otwarcie ideologicznych manifestów: czy jest to przejściowa moda, znak czasów czy może powrót do – wydawałoby się – zamkniętych w modernizmie utopii. Interesują nas poznawcze aspekty obrazu jako narzędzia refleksji realizowane na przykład w idei eseju wizualnego. Ważne wydają nam się zagadnienia retoryki, perswazji i propagandy oraz traktowania wytworów kultury audiowizualnej jako formy komunikacji społecznej. Celem numeru jest także próba reinterpretacji/rewizji historii kultury, historii poszczególnych mediów artystycznych, a także tez/wizji na temat historii kultury zawartych w samych wytworach kultury audiowizualnej (reprezentacja historii). Pytamy o kanon kultury (kanon czy kanony?) oraz o kryteria kanoniczności. W zgromadzonych tu tekstach znajdują swoją reprezentację aktualne problemy społeczne/polityczne/etniczne zarówno te poruszane poprzez, jak i wywoływane przez wytwory kultury audiowizualnej.
Po raz pierwszy na łamach Panoptikum i po raz pierwszy w języku polskim publikujemy Irit Rogoff. Znajdziecie u nas też Jacquesa Ranciere’a i Guy Deborda. Poza nimi dużo świetnych artykułów autorów rodzimych.
Wydawca: Akademickie Centrum Kultury „Alternator” Uniwersytetu Gdańskiego
Stowarzyszenie Akuku Sztuka
Projekt współfinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej