Część II: Gatunki filmowe
06.04.2004 r.
PODRÓŻ NA KSIĘŻYC
Le voyage dans la Lune
Reż.: Georges Mélies
Scen.: Georges Mélies na podstawie: powieści Juliusza Verne’a „Podróż na księżyc”
Zdj.: Michaut, Lucien Tainguy
Wyst.: Georges Melies, Victor André, Depierre, Bleuette Bernon, Henri Delannoy
Francja 1902 r.
Opowieść fantastyczna o podróży na księżyc, osnuta na tle powieści Juliusza Verne’a „Podróż na księżyc” i H.G.Wellsa „Pierwsi ludzie na księżycu”. Film składa się z 30 niezwykłych obrazów. Znajdziemy wśród nich m.in. międzynarodowy kongres astronomów, lądowanie na księżycu, zejście astronomów przez krater wulkanu do wnętrza księżyca i walkę z selenitami. „Podróż” cieszyła się ogromnym powodzeniem i była wyświetlana we Francji i w Ameryce, a Melies wkrótce zdobył międzynarodową sławę i uznanie,
torując drogę dalszej ewolucji widowiska filmowego.
Georges Melies często nazywany jest wielkim magiem ekranu. Ten reżyser, aktor i producent, człowiek teatru, a także iluzjonista jako pierwszy tworzył filmy fabularne, filmy będące przełożeniem na język kina nie rzeczywistości, lecz artystycznych wizji twórcy. Zakłada w 1898 roku w Montreuil pod Paryżem pierwsze atelier filmowe, w którym realizuje wszystkie swoje filmy, w tym te najbardziej znane: „Podróż na księżyc”, „Podróż do krainy niemożliwości”, „Zdobycie bieguna”. Filmy Francuza odznaczają się niezwykłą pomysłowością zarówno w wyborze tematów, jak i bogactwie technicznych rozwiązań, są dziwną mieszaniną złego smaku, wulgarnego komizmu, fantastyki rodem z Grandville’a, lubującego się w dziwacznych wizjach przyszłości. Melies, twórca widowiska kinowego, przyczynił się w sposób decydujący do rozwoju sztuki filmowej. Wynalazł dziesiątki tricków do dziś dnia stosowanych w technice zdjęciowej, wprowadził kolor do filmu, ręcznie barwiąc klatki filmowe, wypracował całą teorię gry aktorskiej – to wszystko stanowiło siedmiomilowe kroki na drodze rozwoju filmu.( na podst. J.Toeplitz, „Historia sztuki filmowej” t.1).
2001: ODYSEJA KOSMICZNA
2001: A Space Odyssey
Reż.: Stanley Kubrick
Scen.: Stanley Kubrick na podstawie powieści Arthuta C. Clarke’a
Zdj.: John Alcott, Geoffrey Unsworth
Muz.: György Ligeti, Aram Chadżaturian, Richard Strauss, Johann Strauss
Wyst.: Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester, Leonard Rossiter, Margaret Tyzack, Robert Beatty, Sean Sullivan, Douglas Rain
USA 1968
Uznawany przez wielu krytyków za największy film fantastyczno-naukowy w historii kina. „2001: Odyseja kosmiczna” to wyprawa w krainę jutra, mapa ludzkiego przeznaczenia, droga do nieskończoności i fascynująca opowieść o konfrontacji człowieka ze stworzoną przez niego maszyną. Inspiracją scenariusza była powieść Arthura C. Clarka. Na jej podstawie Kubrick, używając najnowocześniejszych wówczas dostępnych wynalazków technicznych, zrealizował dzieło, które do dziś imponuje rozciągłością wizji, perfekcjonizmem i swoistą sterylnością kadrów, ale jest także niewątpliwym wyzwaniem intelektualnym, stawiając widzowi niełatwe i nieczęsto zadawane pytania.
Kubrick najpierw zabiera nas w zamierzchłą przeszłość, gdy na Ziemi żyli przodkowie człowieka.
Następnie – dzięki jednemu z najgenialniejszych trików w historii kina – przeskakuje całe tysiąclecia i przenosi widza w skolonizowaną przestrzeń kosmiczną. W finale z kolei przerzuca jednego z bohaterów – astronautę Bowmana – w niezbadane rejony kosmosu, realizując tym samym marzenia o ludzkiej nieśmiertelności. „Odyseję” najłatwiej określić jako wizualny poemat poświęcony ewolucji człowieka, bowiem to, co najgłębiej osadza się w pamięci po projekcji filmu to obrazy – niekiedy monumentalne, wprowadzające w stan zadumy, widać w nich ogromne zaangażowanie wizjonerskiej wyobraźni reżysera. Film jest także wynikiem współpracy jaka nawiązała się pomiędzy reżyserem a wybitnymi naukowcami – chemikami, fizykami, teologami czy specjalistami od programów kosmicznych. Kubrickowi zależało na stworzeniu wizji jak najbardziej adekwatnej, prawdopodobnej. Sam jednak przyznawał, że zrealizował film, który jest raczej pozawerbalnym przeżyciem, docierającym do podświadomości widza, tak jak dociera do niego poezja czy filozofia. Twierdził, że „Odyseję” należy odbierać indywidualnie, subiektywnie, przeżywać jak muzykę czy malarstwo. Po premierze filmu reakcje widzów i krytyków oscylowały od skrajnego zachwytu do skrajnej negacji. „Odyseja” – dzieło dojrzałe, odczytana została przez wielu i zinterpretowana bez wirtuozerii intelektualnej swoich twórców. Film otrzymał Oscara za efekty specjalne i jest to jedyna statuetka, jaką Kubrick kiedykolwiek otrzymał. „Odyseja” uzyskała szybko status dzieła kultowego, wręcz mitycznego, obrosłego w setki historii, anegdot i tajemnic. Mimo ewolucji technicznej, jaka dokonała się w kinematografii pozostaje niedoścignionym wzorem kreatywności oraz głębi przemyśleń w nurcie kina fantastyczno-naukowego.
Kontakt
DKF Miłość Blondynki
ul. Wita Stwosza 58/2
tel. (0.58) 5529450, 5529300
dkf@univ.gda.pl
www.dkf.pl
Public Relations
(0)505 258 828
pr-ack@univ.gda.pl