Tydzień Kina Niemieckiego 2009

Data:
31 marca – 5 kwietnia 2009 r.

Miejsce: Uniwersytet Gdański, Wydział Filologii i Historii UG,
ul. Wita Stwosza 55

Wstęp wolny!

Już po raz ósmy z rzędu odbędzie się w Polsce w dniach 14.03 – 04.04 Tydzień kina niemieckiego. W dziesięciu różnych miastach Polski wyświetlane będą filmy związane z dwudziestą rocznicą upadku Muru Berlińskiego.

Patronami tegorocznych dni filmowych są reżyser Andrzej Wajda oraz Michael Schmid-Ospach, prezes fundacji filmowej Filmstiftung Nordrhein-Westfalen. Tydzień kina niemieckiego organizowany jest w Polsce przez Związki Mniejszości Niemieckiej oraz w dużej mierze przez Instytut Stosunków Zagranicznych (ifa) ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.

Impreza kulturalna pod tytułem „…niemieckie niuanse…deutsche details” ma na celu ukazanie w dziełach młodej niemieckiej kinematografii żywego i wieloaspektowego obrazu Niemiec oraz zainteresowanie nim polskiego sąsiada. Poprzez Tydzień kina niemieckiego mniejszość niemiecka w Polsce chce również zwrócić większą uwagę na swoją działalność, a w szczególności na swą pracę w obszarach kultury i kształcenia.

Wszystkie filmy wyświetlane będą w języku niemieckim z polskimi napisami. Oprócz tego w wielu miastach przewidziane są dodatkowe wydarzenia kulturalne towarzyszące imprezie. Poza koncertami i różnorodnymi warsztatami przybędzie do Polski na specjalne spotkania dyskusyjne także wielu reżyserów prezentowanych filmów. Dyskusje dotyczyć będą przede wszystkim Jesieni Ludów roku 1989 oraz idących za nią głębokich przemian w NRD i RFN.

W celu przyciągnięcia jak najszerszej publiczności, oprócz najnowszych niemieckich filmów – Listopadowe dziecko i Pod Czerwoną Kakadu, wyświetlony będzie również film klasyki niemieckiego kina Podzielone niebo oraz film dokumentalny Lenin dotarł tylko do Lüdenscheid. Dla młodszych widzów przeznaczony jest film Nic więcej, który może być również omawiany podczas zajęć lekcyjnych. Organizatorzy Tygodnia kina niemieckiego udostępnią zainteresowanym dodatkowe materiały dydaktyczne. Pokazy filmów uzupełniają filmy krótkometrażowe nakręcone przez absolwentów szkół filmowych.

PROGRAM:

30 marca (poniedziałek), godz. 18.30

Otwarcie: Joachim Bleicker, Konsul Generalny RFN i Paweł Sabiniarz, Przewodniczący Związku Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku

Film krótkometrażowy: Melodia jedności
Film główny: Listopadowe dziecko

oraz poczęstunek

31 marca (wtorek), godz. 18.30

Film krótkometrażowy: Wyjaśnienie stanu sprawy
Film główny: Podzielone niebo

1 kwietnia (środa). godz. 18.30

Prelekcja: „Historia Muru Berlińskiego”, Krzysztof Drażba (OBEP IPN Gdańsk)
Film krótkometrażowy: Tańczące myszy
Film główny: Nic więcej

2 kwietnia (czwartek), godz. 18.30

Prelekcja: „Wpływ Solidarności na obalenie muru” prof. dr. Marion Brandt (UG)
Film krótkometrażowy: Zapomniana Brygada
Film główny: Lenin dotarł tylko do Lüdenscheid

4 kwietnia (sobota), godz. 18.30

Film krótkometrażowy: Teleportacja
Film główny: Pod Czerwoną Kakadu

REPERTUAR 2009:

Listopadowe dziecko 
(2008, reżyseria: Christian Schwochow)

 

Mając 25 lat Inga ciągle jeszcze mieszka w meklemburskiej wiosce swoich przodków. Sierota, wychowana przez dziadków, co rusz odwiedza grób Anny, swojej matki. Dziewczyna nie wątpi w tę śmierć, dopóki pewnego chłodnego, listopadowego dnia w miejscowości nie pojawia się obcy.

Robert, profesor z drugiego krańca Niemiec, wydaje się nie przypadkiem przebywać w okolicy. Od niego to Inga dowiaduje się prawdy o swoim dzieciństwie: jej matka nie utonęła w Bałtyku lecz uciekła na Zachód. Wiedziona tą wiadomością i pośród jesiennej szarugi dziewczyna wraz z nieznajomym zaczyna poszukiwania śladów przeszłości. Zagłębiając się we własne koleje losu coraz dobitniej odkrywa przy tym NRD-owską przeszłość swojej rodziny. Ale i Robert skrywa tajemnicę…

Z retrospekcji oraz szlakiem zdrady, tchórzostwa i winy coraz głębiej i głębiej poznajemy historię Anny, której tropiąca córka wpada pomiędzy miażdżące tryby niemiecko-niemieckiej historii. Poruszający do głębi i brawurowo zagrany film drogi.

Nic więcej  
(2007, reżyseria: Hagen Keller)

 

Koniec szkoły… ale co dalej? Lena ma przed sobą ostatnie lato jako uczennica. Wykorzystuje ten czas chodząc z koleżankami na imprezy i koncerty. Na sprawdziany przychodzi nieprzygotowana lub zupełnie je przesypia. Jaki jest sens życia?

Na to pytanie nie potrafią jej odpowiedzieć rodzice, nauczyciele ani szkolni doradcy zawodowi. Lena buntuje się przeciw nim.

Kluczowym przeżyciem staje się koncert rockowy: Lena jest zafascynowana perkusistką i jej żywiołową grą. Gra na perkusji staje się dla niej powołaniem i sposobem, aby się wyszaleć. Wraz ze swoimi przyjaciółkami zakłada zespół. Jednak jej żarliwe oddanie się karierze muzycznej doprowadza do eskalacji napiętej atmosfery w domu: rodzice pragną dla córki porządnego zawodu, a nie niepewnej przyszłości muzyka.

Początkowe zamieszanie spowodowane procesem poszukiwania własnej tożsamości niekoniecznie wskazuje na to, że Lena ukończy szkołę, zakocha się i pogodzi z rodzicami; film udowadnia, że happy end wcale nie musi być kiczowaty.

Lenin dotarł tylko do Lüdenscheid   
(2008, reżyseria: André Schäfer)

 

Niemiecki filozof oraz autor scenariusza Richard David Precht przedstawia w sposób humorystyczny oraz retrospektywny swoje dzieciństwo, spędzone w Solingen – miejscowości zachodnich Niemiec.

Jego rodzice o lewicowej orientacji reprezentują poglądy Generacji 68 RFN: wychowanie bezstresowe, adopcję dzieci z Wietnamu oraz sympatię do socjalizmu, który dociera jednakże tylko do oddalonego o 25 km Lüdenscheid. Film dokumentalny opowiada o wydarzeniach w RFN w latach 1964-1989 z perspektywy dziecka: zaczynając od feminizmu, niemieckiego ugrupowania terrorystycznego RAF, ruchu pokojowego z lat 80-tych, a kończąc na upadku Muru Berlińskiego w 1989r. Pomimo, że film stanowi autobiograficzną dokumentację historii rodzinnej Prechta, oddaje on żywy obraz historii Niemiec w latach 70-tych i 80-tych. Przedstawia sposób postrzegania przez lewicę Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Wraz z upadkiem Muru Berlińskiego okazuje się, że wiele zachodnioniemieckich wyobrażeń o socjalizmie nie ma racji bytu.

Pod Czerwoną Kakadu 
(2006, reżyseria: Dominik Graf)

 

Wiosna 1961r. Siggi, przyszły student scenografii, przyjeżdża do Drezna w celu nabycia praktycznego doświadczenia w tutejszej operze. Wkrótce poznaje Luizę, poetkę z zamiłowania, oraz jej politycznie niepoprawnego męża Wollego.

Wszyscy zaprzyjaźniają się, spędzając niezapomniane wieczory w „Czerwonym Kakadu” – miejscu spotkań środowiska rock 'n’ rollowego. Ale wieczorami w lokalu interesuje się także służba bezpieczeństwa, dla której Siggi jest potencjalnym informatorem. Przecież kto chce studiować, ten potrzebuje przychylności partii.

Pewnego dnia, całkiem bez uprzedzenia, cała trójka trafia do aresztu. Opuszcza go jednak tylko Siggi, stając się zarazem w oczach nowych przyjaciół obiektem podejrzeń o współpracę z bezpieką. Z czasem udaje mu się przekonać Luizę o swojej niewinności i oboje planują ucieczkę na Zachód. Na ich drodze wyrasta jednak Berliński Mur…

Film wielokrotnie nagradzanego reżysera Dominika Grafa opowiada historię miłosną sponiewieraną przez politykę. Z niebywałym wyczuciem epoki udaje się w tej ekranizacji naszkicować obraz pokolenia na rozdrożu.

Podzielone niebo 
(1964, reżyseria: Konrad Wolf)

 

„Podzielone Niebo“ to historia miłosna Konrada Wolfa z roku 1964 na podstawie opowiadania Chrysty Wolf. Historia miłosna ma miejsce w czasie podziału Niemiec na dwa odrębne państwa.

Rita i Manfred są zakochaną parą, która mieszka u rodziców Manfreda w Halle. Manfred jest chemikiem a Rita pracuje w fabryce przy produkcji wagonów osobowych. W późniejszym czasie postanawia osiągnąć wykształcenie nauczycielki. Różniące się polityczne poglądy doprowadzą do problemów między zakochanymi. Dla Manfreda system socjalistyczny w NRD nie jest przekonywujący, ponieważ władze polityczne blokują jego osiągnięcia zawodowe, a Rita wierzy w ideał socjalistyczny i zamierza jemu służyć. Manfred decyduje się sam na wyjazd nielegalny do Berlina zachodniego zostawiając swoją miłość. Rita wyjeżdża za nim, ale nie wytrzymuje długo na zachodzie i wraca do NRD.
Film zalicza się do jednej z najważniejszych rozpraw o podziale Niemiec.

FILMY KRÓTKOMETRAŻOWE:

Tańczące myszy
(2004, reżyseria: Maren Erdmann)

Miasto przygotowuje się na uroczystość 750-lecia… Dziesięcioletnia Kati mieszka ze swoim bratem Matthiasem i mamą na nowym osiedlu w dzielnicy Berlina – Hohenschönhausen. Kiedy Kati zostaje w szkole namówiona do wzięcia udziału w konkursie kulturowym, jest zrozpaczona.

Razem ze swoją przyjaciółką Aliną ćwiczy w klatce schodowej swojego bloku. Do występu brakuje obojgu jeszcze pasującej muzyki – zachodniego hitu ,,Surrender” Jennifer Rush…

Niemcy, 2004, film Krótkometrażowy, 19 minut, 16mm, Kunsthochschule für Medien Köln (Wyższa Szkoła Mediów w Kolonii)

Powiedz mi, gdzie stoisz
(2003, reżyseria: Nico Rehberg, Markus Dietrich, Hanna Reifgerst)

Koniec lat 80 w NRD. Uczennica ma konflikt z dyrektorem szkoły.

Niemcy, 2003, Paint-Over-Animation, 4:18 Minuty, produkcja: Maniac Film (bez dialogów)

Wyjaśnienie stanu sprawy
(2007, reżyseria: Sören Hüper & Christian Prettin)

NRD 1985. Pewnego ranka inżynier ekonomii Jürgen Schulz zostaje poproszony przez Urząd Bezpieczeństwa o pewne wyjaśnienie. Podczas przesłuchania wychodzą na jaw okoliczności poprzedzające całą historię.

Teść Jürgena odkąd przeszedł na emeryturę mieszka w RFN i miał udar. Jürgen i jego żona wystąpili z legalnym wnioskiem na wyjazd. Po tym jak Jurgen zostaje bez skutecznie namawiany do wycofania wniosku, zostają wprowadzone inne metody przesłuchań.

Objaśnienia postępowania ukazują tak zwany „wykup” więźniów pomiędzy RFN i NRD.
Do czasu upadku muru ponad 33.000 więźniów politycznych zostało wykupionych przez RFN za 3,4 miliardy marek niemieckich.

Niemcy, 2007, film krótkometrażowe, 19:30 minuty, produkcja: Honnom und leitmotivfilm

Zapomniana Brygada  
(2007, reżyseria: Helga Bahmer)

Każdego roku w maju w Schwerinie odbywa się wielkie wiosenne sprzątanie organizowane przez miasto. Udział w sprzątaniu Bierzę również wspólnota domu Strahlsunderstr. 2-6, znajdująca się na peryferiach miasta, na osiedlu bloków Großer Dreesch.

Ta wspólnota przeprowadza wiosenne sprzątanie tak samo jak za czasów NRD, Subotnik. „Zapomniana brygada” opowiada o rytuale wiosennego sprzątania oraz o zmartwieniach i kłopotach z jakimi borykają się mieszkańcy tej wspólnoty od czasu przełomu.

Niemcy, 2007, 8 Minut, Film dokumentalny, produkcja Szkoła Sztuka Pięknych i Mediów w Kolonii

Nowy Czas  
(2006, reżyseria: Karsten Wiesel)

Praca była najważniejszym tematem filmów dokumentalnych i propagandowych w NRD. Wgląd w archiwa pokazał, że przez lata do filmów służących lekcjom obywatelskiego wychowania służyły wciąż te same zmontowane zdjęcia archiwalne. Na początku bardzo poważnie, później nieco żywiej albo odpowiednio dla młodzieży.

„Nowy czas” jest małą lekcją obywatelskiego wychowania z roku 2006, która zaklina stare duchy i sen, że starania ludzi pomogą mu osiągnąć raj w przyszłości.

Niemcy, 2006, 2 Minuty, eksperymentalny film dokumentalny

Teleportacja     
(2009, reżyseria: Markus Dietrich)

Frederike i Fabian, oboje w wieku 10 lat, planują potajemnie eksperyment. Chcą, aby ich kolega Jonathan zniknął. Eksperyment nie powiódł się i zamiast kolegi, zniknęli wszyscy mieszkańcy wsi.

W przygodowy sposób zostały opowiedziane wydarzenia z 9 listopada 1989 roku.

Niemcy, 2009, 13 Min., Produkcja: Schiwago Film

Melodia jedności     
(2008, reżyseria: Neele Leana Vollmar)

Jest Dzień Jedności Niemiec. Film przedstawia stosunek do świąt państwowych na przykładzie ludzi siedzących w trzech taksówkach. Mieszkaniec Hamburga, który zapomniał, że właśnie dzisiaj obchodzony jest Dzień Jedności Niemiec. Ktoś inny wie jakie święto jest w tym dniu obchodzone, ale nie zna hymnu Niemiec. Trzeci jest bardziej niemiecki niż na to wygląda.

Ten krótkometrażowy film zajmuje się tematyką „niemieckości” i daje możliwość spojrzenia na to w jaki sposób ludzie traktują swoją narodowość.

Film krótkometrażowy 5:32
Na zlecenie Kancelarii Senatu Hamburga z okazji Dnia Zjednoczenia Niemiec 2008

Aktorzy:
Gustav Peter Wohler
Denis Moschitto
Andreas Schmidt
Georgia Stahl
Luise Kinseher
Roger Willensen

Organizatorzy w Gdańsku:

IFA- Instytut Stosunków Zagranicznych
Związek Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku
Kulturalny Kolektyw UG