„Inwigilacja środowiska aktorów i księży przez Służbę Bezpieczeństwa”
11 maja 2006 (czwartek) godz. 18.00
Wydział Filologiczno-Historyczny UG
ul. Wita Stwosza 55, aula 039
WSTĘP WOLNY
Aktor w roli agenta i agent w roli aktora.
Księża jako niewierzący… w komunizm.
Ludzie kultury i Kościoła czyli wrogowie systemu.
W programie:
Pokaz filmów Ewy Ziętkiwicz opatrzonych komentarzem pracownika IPN.
Prelekcję poprowadzi Dr Igor Hałagida.
O filmach:
„D jak dezintegracja”
Reżyseria Małgorzata Ziętkiewicz
Reportaż opowiada o Grupie D, specjalnym wydziale Departamentu IV, którego zadaniem była inwigilacja kleru, rozpoznanie i rozpracowanie Kościoła katolickiego, środowisk z nim związanych oraz innych grup wyznaniowych. Dzięki relacjom księży poznajemy metody działania Grupy D – zastraszanie, prowokacje, przekupstwo w zamian za donoszenie i współpracę. Wreszcie dowiadujemy się o usiłowaniach „likwidacji” szczególnie niewygodnych dla partii księży (próby zabójstwa kardynała S. Wyszyńskiego, morderstwo ks. J. Popiełuszki). Film obrazuje stosunek władzy komunistycznej do Kościoła – największego wroga partii.
„Uderzyć w aktora”
Reżyseria Małgorzata Ziętkiewicz
Film na przykładzie środowiska aktorskiego, ukazuje metody szykanowania stosowane w PRL-u. Składa się z opowieści znanych aktorów i reżyserów teatralnych (m.in. Kazimierz Kaczor, Gustaw Holoubek, Maja Komorowska) na temat represji, jakie dotykały środowisko w latach komunizmu, a zwłaszcza po bojkocie podczas stanu wojennego. Nękani byli wszyscy ci, którzy prezentowali postawy opozycyjne i choć aktorzy zwykle nie byli opozycyjnymi działaczami, teatr stał się jedną z form wyrazu buntu przeciw komunizmowi. Bohaterowie opowiadają o przydzielaniu im „opiekunów” spośród ich kolegów (ci aktorzy nadal pracują w teatrach), pogróżkach telefonicznych i listownych, podpalaniu mienia, groźbach utraty pracy czy życia.
Prelegent:
Dr Igor Hałagida – pracownik Referatu Badań Naukowych OBEP IPN w Gdańsku, adiunkt w Instytucie Historii Uniwersytetu Gdańskiego.
Organizacja:
Kulturalny Kolektyw UG, Akademickie Centrum Kultury, Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku